Servaassite

publieke private samenwerking met cultureel centrum, woningen, appartementen en een ondergrondse parkeergarage in het centrum van Diepenbeek

Projectdata

Opdrachtgever: 
Cordeel
Plaats: 
Diepenbeek
Ontwerp: 
2009
Status: 
niet gerealiseerd
Samenwerking: 
Iglesias-Leenders-Bylois architecten

Het meest centraal gelegen bouwblok van de gemeente wordt verrassend gekenmerkt door een sterke topografie die verwijst naar het oorspronkelijke landschap: net zoals het Marktplein helt het terrein opvallend naar de vroegere beek ter hoogte van de Paanhuisstraat. Het bouwblok speelt een centrale rol in het meer doorwaadbaar maken van de dorpskern voor langzaam verkeer. En het is één van de weinige inbreidingsprojecten die een duidelijke rol krijgt toebedeeld in het uitbreiden van de publieke ruimte van het centrum.

woningen binnengebied
In het binnengebied krijgt een nieuw plein vorm door twee rijen woningen.  Door de uitgesproken topografie, maar ook door een expliciete oriëntatie, zijn beide pleinranden zeer verschillend. Aan de noord-oostrand voorzien we grondgebonden flats met een eigen voordeur aan het binnenplein. De zuid-westrand wordt een strook omgekeerde bel-étage woningen, met de woonruimte een half niveau boven het plein (voor verhoogde privacy) en de slaapkamer en kinderkamers bij de ‘kamertuin’ op niveau van de aanpalende tuin.  Het project ondersteunt hier de bestaande topografie. De woningen worden niet alleen ontworpen als een rij, maar ook als groepswoningbouw. Het geheel is sterker dan de som van de delen. Het project verwijst daardoor naar wat we traditioneel vinden aan de binnenzijde van het bouwblok: lagere maar grootschaliger gehelen.

hoekwoningen
De woningen op de hoek zijn complementair aan deze van de inbreiding: kleine appartementen, afgewisseld met een groter hoekappartement op de Markt, en twee loften haaks op de Sint-Janslaan.  Het hoekgebouw heeft een flexibel invulbaar skelet. Zo kunnen bijvoorbeeld de lofts ook dienst doen als een klein kantoor of praktijkruimte. Alleszins maakt het skelet het gebouw makkelijk aanpasbaar. 

cultureel centrum
De reeks van typerende historische panden (Kapelanij, Gildenhuis maar ook de vrijstaande kleine hoekwoning) aan de convexe zijde van de Varkensmarkt is uiterst boeiend en karakteristiek. De concave zijde van de Varkensmarkt is grotendeels gesloten en bepaalt het dorpsgezicht, terwijl tussen de vrijstaande historische panden de bebouwing in tweede orde en het binnengebied gedoseerd zichtbaar worden.
We voegen enkele nieuwe kleinschalige panden tussen. Door ze wat achteruit in te planten worden ze niet nadrukkelijk, maar slechts in tweede instantie, zichtbaar.  De publiekstoegang richt zich naar het nieuwe binnenplein, maar de panden aan de Varkensmarkt worden in hun waarde gelaten door er telkens een gespecialiseerde toegang te voorzien, rechtsreeks en naar een welbepaald programmaonderdeel. Het laat toe optimaal de ruimte tussen panden te benutten en ruimtelijk te definiëren. De oude maar ook de nieuwe panden worden daarmee het gezicht van één programmaonderdeel. Erachter bevinden zicht de grotere zalen, als een bebouwing in tweede orde. Aan de pleinzijde tenslotte worden alle programmaonderdelen letterlijk en figuurlijk samengevoegd in één gezamenlijke foyer met literair café. Die ene langgerekte muur achteraan de foyer benadrukt (door verscheidenheid in toegangen en doorzichten) zowel de uniformiteit van het geheel als de diversiteit van de programmaonderdelen.